ไทยและอียูได้จัดการเจรจาในการทำข้อตกลงเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจ (VPA) ในเรื่องการบังคับใช้กฎหมายป่าไม้ ธรรมาภิบาล และการค้า (FLEGT) โดยเมื่อได้ข้อสรุปของการเจรจาข้อตกลงนี้ จะช่วยปรับปรุงธรรมาภิบาลป่าไม้ รวมถึงจัดการปัญหาการทำไม้ผิดกฎหมาย และช่วยส่งเสริมการค้าขายผลิตภัณฑ์ไม้ที่ถูกต้องตามกฎหมายให้ได้รับการรับรองสู่สหภาพยุโรปและตลาดการค้าอื่นๆ ต่อไป

การเจรจาในการทำข้อตกลงเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจ (VPA) ระหว่างไทยและสหภาพยุโรป ครั้งที่ 1 จัดขึ้น ณ กรุงเทพมหานคร ระหว่างวันที่ 29 – 30 มิถุนายน  2560 โดยฝ่ายไทยมี นายวิจารณ์ สิมาฉายา ปลัดกระทรวงกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเป็นผู้นำทีมเจรจาฯ ในขณะเดียวกันฝ่ายสหภาพยุโรปมี Mr. JORGE RODRIGUEX ROMERO รองหัวหน้าฝ่ายด้านสิ่งแวดล้อม คณะกรรมาธิการแห่งสหภาพยุโรป เป็นหัวหน้าทีมเจรจา สำหรับการเจรจาครั้งนี้ เป็นการพบกันครั้งแรกของผู้เข้าร่วมการเจรจาระหว่างไทยและสหภาพยุโรป ซึ่งเน้นประเด็นทางด้านวิชาการใน 8 ประเด็น ดังนี้

1. การพัฒนาด้านกฎหมาย – การแก้ปัญหาด้านการพัฒนากฎหมายด้านอื่นๆ นอกเหนือจากประเด็นที่เข้มงวดที่เกี่ยวข้องกับป่าไม้
2. การเชื่อมโยง การแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็น และการจัดทำระบบใหม่ๆ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นว่า FLEG นั้นได้ร่วมสนับสนุนการริเริ่มดำเนินการในระดับประเทศและระหว่างประเทศ
3. นิยามความถูกต้องตามกฎหมายของไม้ – ดำเนินการทดสอบภาคสนามร่างนิยามความถูกต้องตามกฎหมายของไม้อย่างครอบคลุมในพื้นที่ตัวอย่างทั้ง 73 แห่ง ทั่วประเทศไทย
4. ขอบเขตผลิตภัณฑ์ – การแบ่งปันข้อมูลเพื่อช่วยเหลือประเทศไทยในการปรับปรุงร่างขอบเขตผลิตภัณฑ์ให้ดียิ่งขึ้น
5. กลไลการตรวจสอบ – การมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการออกแบบ วางแผนกลไกการตรวจสอบให้มีความเหมาะสม
6. การตรวจสอบการนำเข้า – พัฒนาระบบความเสี่ยงบนพื้นฐานของระบบการสืบทานเอกสาร(DDS)เพื่อประเมินปัญหาด้านกฎระเบียบที่อาจเกิดขึ้นในการนำเข้าไม้และผลิตภัณฑ์ไม้
7. ระบบรับประกันความถูกต้องตามกฎหมายของไม้ – การออกแบบระบบตามนิยามความถูกต้องตามกฎหมายของไม้และระบบการควบคุมการนำเคลื่อนที่ของไม้
8. Roadmap – เห็นชอบในแผนการดำเนินการในส่วนของกิจกรรมร่วมกัน จนกว่าจะมีการเจรจาครั้งต่อไปในปี 2018

ประเทศไทยได้เล็งเห็นว่าการทำข้อตกลงการเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจจะช่วยส่งเสริมความสัมพันธ์ทางการค้าที่ดีระหว่างไทยและสหภาพยุโรป รวมทั้งเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับการจัดการป่าไม้อย่างยั่งยืน ดังนั้น ไทยจึงพัฒนาระบบด้านเอกสารและการตรวจพิสูจน์ความถูกต้องของผลิตภัณฑ์ไม้ที่ส่งออกไปสู่สหภาพยุโรป รวมถึงประเด็นว่าด้วยเรื่องความโปร่งใส และการตรวจสอบอย่างอิสระ ปัจจุบันประเทศไทยได้เข้าร่วมกับประเทศต่างๆ ที่ใช้การค้าเป็นแนวทางในการต่อต้านการค้าไม้ผิดกฎหมายและปรับปรุงธรรมาภิบาลป่าไม้ สำหรับการเริ่มต้นการเจรจากับสหภาพยุโรปนี้ ประเทศไทยได้แสดงถึงความมุ่งมั่นในการจัดการป่าไม้อย่างยั่งยืนในระดับสากล สำหรับการออกแบบระบบการรับประกันความถูกต้องตามกฎหมายของไม้ (TLAS) และข้อตกลงเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจ (VPA) อื่นๆ จะได้รับการพิจารณาจากการปรึกษาหารือผ่านการกระบวนการเจรจาระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียจากภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคมในการอภิปรายระดับชาติ กระบวนการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่หลากหลายทำให้เกิดคำนิยามความถูกต้องตามกฎหมาย และการทดสอบภาคสนามในการใช้นิยามเพื่อประเมินการปฏิบัติจริง

ทั้งไทยและสหภาพยุโรปต่างตระหนักดีว่ากระบวนการเจรจาและการดำเนินการในการจัดทำข้อตกลงเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจจะเป็นกระบวนการระยะยาวสำหรับทั้งสองฝ่าย โดยผู้เจรจายังกล่าวถึงขั้นตอนต่อไปในกระบวนการเจรจาและตกลงแผนงานการเจรจาครั้งต่อไปซึ่งจะจัดขึ้นในปี 2018 การทำข้อตกลงเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจ (VPA) คือกุญแจสำคัญของแผนปฏิบัติการการบังคับใช้กฎหมายป่าไม้ ธรรมาภิบาล และการค้า (FLEGT) ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อต่อต้านการค้าไม้ผิดกฎหมายและทำให้มั่นใจว่าป่าไม้มีส่วนในการพัฒนาอย่างยั่งยืน และแสดงถึงความพยายามในการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอีกด้วย
โดยในขณะนี้มี 15 ประเทศได้ทำการเจรจาหรือกำลังดำเนินการตามข้อตกลงเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจ (VPA) กับสหภาพยุโรปภายใต้ข้อตกลงดังกล่าว

สาธารณรัฐคองโกและสหภาพยุโรปจัดประชุมคณะกรรมการดำเนินการร่วมข้อตกลงเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจ (JIC) ณ เมืองบราซาวีล เมื่อวันที่ 17-22 พฤษภาคม 2017

การประชุม JIC ในครั้งนี้ได้พิจารณาถึงความก้าวหน้าในการดำเนินงานในการเป็นหุ้นส่วน VPA จากการประชุมครั้งก่อนที่จัดขึ้นไปแล้วในเดือน ตุลาคม ปี 2016 ซึ่งมีประเด็นหลักๆดังต่อไปนี้

• ความคืบหน้าในการสรุปแบบร่างกฎหมายป่าไม้ของสาธารณรัฐคองโกและการจัดทำเนื้อหาดังกล่าว
• การติดตั้งซอฟต์แวร์ที่เรียกว่า SIVL สำหรับการตรวจพิสูจน์ความถูกต้องตามกฎหมาย และการสืบทานย้อนกลับ ซึ่งการพัฒนานั้นได้เสร็มสมบูรณ์ไปเมื่อเดือน ธันวาคม 2016
• บทสรุปของขั้นตอนการตรวจสอบไม้ที่ถูกต้องตามกฎหมาย ซึ่งกระทรวงป่าไม้คาดว่าจะดำเนินการเสร็จสมบูรณ์ภายในเดือน มิถุนายน 2017
• สรุปคู่มือบทลงโทษต่อผู้ที่แสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัวจากป่าไม้ ซึ่งกระทรวงป่าไม้คาดว่าจะเสร็จสมบูรณ์ภายในเดือนกรกฎาคม 2017

การประชุมครั้งนี้ยังได้นำเสนอการทำงานด้านการตรวจสอบอิสระโดยภาคประชาสังคมโดยเน้นไปที่การจัดการสัมปทานป่าไม้ และการอนุญาตให้ตัดไม้ และการทำงานของผู้ตรวจสอบอิสระในการจัดทำแผนที่เพื่อแยกความเสี่ยงที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายของภาคป่าไม้ นอกจากนี้ คณะกรรมการ JIC ยังยินดีที่จะทำการเปิดเว็ปไซต์ Republic of the Congo’s VPA อีกครั้ง หลังจากปิดการใช้งานไปตั้งแต่เดือน พฤศจิกายน 2016 รวมทั้งเปิด Facebook เพื่อให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียสามารถติดตามข่าวสารและกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับ VPA ได้ทั้งสองช่องทาง โดยการประชุม JIC ในครั้งต่อไปจะถูกจัดขึ้นในวันที่ 8-9 พฤษจิกายน 2017

มุมภาคี…โครงการอบรมการจัดการสวนป่าเเละการทำเเผนธุรกิจ” ณ ตำบลสบสาย อำเภอสูงเม่น จังหวัดเเพร่ ระหว่างวันที่ 15  – 17 พฤษภาคม 2560